Hơn 2 tháng sau động đất, người Việt ở Nhật vỡ òa sung sướng được cấp nước lại
Thành đoàn Hà Nội vừa công bố 10 Gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu năm 2024. Đây là 10 gương mặt tiêu biểu trên các lĩnh vực: học tập, nghiên cứu khoa học; lao động sáng tạo, phát triển kinh tế; quốc phòng, an ninh; thể dục, thể thao; văn hóa - nghệ thuật; tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng.10 cá nhân tiêu biểu gồm:1. PGS-TS Trần Ngọc Mai, Phó trưởng bộ môn Đầu tư quốc tế, Khoa kinh doanh quốc tế, Học viện Ngân hàngPGS-TS Trần Ngọc Mai (sinh năm 1991) là Phó giáo sư trẻ nhất Việt Nam năm 2024; đồng thời là nữ đảng viên tiêu biểu thủ đô năm 2024. PGS Mai có nhiều nghiên cứu khoa học nổi bật.Chị đã vinh dự nhận bằng khen của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước năm 2024; bằng khen cho nhóm tác giả đã có công trình đạt khuyến khích giải thưởng Khoa học và công nghệ dành cho giảng viên trẻ năm 2024 cùng nhiều khen thưởng khác.2. Tiến sĩ, giảng viên Phạm Huy Hiệu, Giám đốc Khoa học tại Trường đại học VinUniTiến sĩ, giảng viên Phạm Huy Hiệu (sinh năm 1992) thuộc top 20 đề cử Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024. Anh còn là nhà khoa học trẻ nhất đạt Giải thưởng Khoa học công nghệ Quả cầu vàng do T.Ư Đoàn và Bộ KH-CN trao tặng năm 2023; Giải thưởng Khoa học quốc tế The DAAD Fellows 2021 dành cho nhà nghiên cứu trẻ xuất sắc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI); tác giả 4 bằng độc quyền sáng chế và 1 giải pháp phần mềm hữu ích.Anh đã huy động thành công 1,27 triệu USD tài trợ nghiên cứu từ châu Âu để phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo ứng dụng trong y tế tại Việt Nam; tham gia phát triển hệ thống phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) phân tích hình ảnh hỗ trợ chẩn đoán và sàng lọc bệnh, triển khai trên 40 bệnh viện trên cả nước, xử lý khoảng 300.000 lượt bệnh nhân mỗi tháng...3. Giám đốc Công ty TNHH In Nhật Hàn Lê Thị HồngChị Lê Thị Hồng (sinh năm 1991) thuộc top 10 doanh nhân trẻ Thăng Long năm 2024; đạt danh hiệu "Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác" toàn quốc năm 2023; top 10 doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc năm 2023.Chị là người sáng lập Công ty TNHH In Nhật Hàn, tạo việc làm cho trên 300 nhân sự; đồng thời tham gia các hoạt động xã hội từ thiện. Chị có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác Hội và phong trào Doanh nhân trẻ TP.Hà Nội, phong trào khởi nghiệp được T.Ư Đoàn và Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.Hà Nội tặng bằng khen.4. Thiếu tá Trịnh Minh Tùng, Trưởng công an TT.Phú Xuyên, H.Phú XuyênThiếu tá Trịnh Minh Tùng (sinh năm 1990), Trưởng công an TT.Phú Xuyên, H.Phú Xuyên là Chiến sĩ thi đua cơ sở 5 năm liền từ 2019 - 2024; được tặng Huân chương Chiến công hạng ba về thành tích xuất sắc trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc (tháng 7.2024).Anh Tùng được đơn vị đánh giá xuất sắc về lĩnh vực chuyên môn, nghiệp vụ đang đảm nhiệm; xung kích, sáng tạo đổi mới, mưu trí, dũng cảm trong công tác, chiến đấu.5. Thiếu tá Nguyễn Văn Tuấn (sinh năm 1990), giảng viên bộ môn vật lý, Khoa hóa - Lý kỹ thuật, Học viện Kỹ thuật quân sựThiếu tá Nguyễn Văn Tuấn đã đạt danh hiệu "Nhà giáo trẻ tiêu biểu cấp T.Ư năm 2024"; bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng do đã có thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2022 - 2023, góp phần vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc; danh hiệu "Cán bộ Đoàn xuất sắc tiêu biểu" 2023, 2024.Anh đã công bố được 35 công trình khoa học trong đó có 11 bài thuộc danh mục ISI/SCOPUS; tích cực tham gia hướng dẫn, ôn luyện đội tuyển dự thi Olympic vật lý sinh viên toàn quốc, Olympic vật lý châu Á, và Olympic vật lý quốc tế (trong đó có 2 giải nhất toàn đoàn, 7 giải nhất cá nhân, 7 giải nhì cá nhân, 3 huy chương vàng, 4 huy chương bạc, 6 huy chương đồng).6. Diễn viên Bảo Thanh (Vũ Thị Phương Thanh)Diễn viên Bảo Thanh (sinh năm 1990) công tác tại Nhà hát kịch Công an nhân dân. Chị là Ủy viên Ủy ban Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.Hà Nội, nhiệm kỳ 2024 - 2029; tích cực tham gia các hoạt động và công tác Đoàn - Hội.Về chuyên môn, chị đã gặt hái các giải thưởng danh giá Bông sen vàng, Cánh diều vàng; giành nhiều huy chương tại các cuộc thi tài năng trẻ, liên hoan sân khấu. Gần nhất, chị đã giành huy chương bạc tại Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc 2024, vai Hoa trong vở kịch Trả giá.7. Cầu thủ Đội tuyển bóng đá quốc gia Đỗ Duy MạnhCầu thủ Đỗ Duy Mạnh (sinh năm 1996): tham dự giải Vô địch bóng đá Đông Nam Á (ASEAN Mitsubishi Electric cup) năm 2024 tại Thái Lan và đoạt huy chương vàng; vô địch Giải bóng đá Đông Nam Á các năm 2018, 2025.Cầu thủ Đỗ Duy Mạnh là tiền vệ chơi hay nhất của khu vực Đông Nam Á (do Tạp chí Bóng đá Four Four Two bầu chọn) năm 2018; Á quân Giải vô địch bóng đá U19 Đông Nam Á năm 2013, 2014.8. Vận động viên Đội tuyển Cờ vua Hà Nội Lê Tuấn MinhVận động viên Lê Tuấn Minh (sinh năm 1996), thành viên đội tuyển Cờ vua quốc gia, kỳ thủ Việt Nam thứ 13 được phong cấp Đại kiện tướng. Anh đã vô địch cờ vua Việt Nam năm 2020, đoạt 2 huy chương vàng Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 31, năm 2022.Anh Lê Tuấn Minh đoạt 1 huy chương bạc vô địch châu Á năm 2023 và 1 huy chương đồng Olympiad Cờ vua thế giới năm 2024 (đây là tấm huy chương duy nhất của đoàn Việt Nam tại giải thi đấu).9. Lê Văn Phúc, Trưởng nhóm tình nguyện viên phục dựng ảnh liệt sĩ "Màu hoa đỏ"Anh Lê Văn Phúc (sinh năm 1989) là người đồng sáng lập nhóm "Màu hoa đỏ" và dự án đưa công nghệ AI vào hỗ trợ phục dựng ảnh.Là một trong những người đầu tiên tiên phong với ý tưởng phục dựng ảnh và trao tặng ảnh liệt sĩ trên khắp mọi miền Tổ quốc, từ năm 2020 đến nay, anh đã phối hợp phục dựng hơn 7.000 ảnh liệt sĩ trên mọi miền Tổ quốc. Anh đã phối hợp với Thành đoàn Hà Nội hỗ trợ phục dựng và trao gần 200 di ảnh liệt sĩ trên địa bàn Hà Nội; hướng dẫn cho hàng trăm bạn đoàn viên, thanh niên về công nghệ chỉnh ảnh, sử dụng AI nhằm phục vụ cho dự án.10. Lê Quang Minh (sinh năm 1993), bác sĩ Khoa nhi, Bệnh viện đa khoa H.Gia LâmNăm 2023, anh Lê Quang Minh có sáng kiến "Xây dựng phần mềm hỗ trợ công tác chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm và nuôi con bằng sữa mẹ tại Bệnh viện đa khoa H.Gia Lâm trên nền tảng AppSheet" đã được công nhận hiệu quả áp dụng, khả năng nhân rộng cấp thành phố; giải nhất trong Hội thi Kỹ thuật sáng tạo trẻ ngành y tế khu vực Hà Nội lần thứ 30, năm 2023.Anh được Chủ tịch UBND TP.Hà Nội tặng bằng khen; danh hiệu Sáng kiến sáng tạo của ngành Y tế năm 2024 và danh hiệu Sáng kiến sáng tạo công đoàn TP.Hà Nội năm 2024. Bên cạnh đó, anh đã tham gia hiến máu tình nguyện 29 lần; tích cực tham gia các phong trào thiện nguyện.Gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu là giải thưởng cao quý của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh TP.Hà Nội trao cho các cá nhân có thành tích xuất sắc trên nhiều lĩnh vực. Đây là năm thứ 16 Thành đoàn Hà Nội tổ chức tuyên dương Gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu.Lễ tuyên dương Gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu năm 2024 sẽ tổ chức vào ngày 21.3 trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26.3.1931 - 26.3.2025) tại Cung Thiếu nhi Hà Nội.Hãy làm một việc tốt! - Truyện ngắn dự thi của Nguyễn Hoàng Vũ
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thúc đẩy lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày như bước đầu tiên hướng tới một giải pháp rộng rãi hơn cho cuộc xung đột Nga-Ukraine kéo dài hơn 3 năm qua.Tuy nhiên, trong cuộc điện đàm kéo dài 90 phút với Tổng thống Trump hôm 18.3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã từ chối ngừng bắn hoàn toàn, nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào như thế sẽ phụ thuộc vào việc phương Tây ngừng mọi viện trợ quân sự cho Ukraine.Theo Điện Kremlin, Tổng thống Putin đã ra lệnh cho quân đội Nga tạm dừng tấn công vào các mục tiêu năng lượng của Ukraine trong 30 ngày. Ông Zelensky đã hoan nghênh lệnh ngừng bắn nhắm vào cơ sở năng lượng được đề xuất nhưng cho hay ông cần thêm "chi tiết" từ Mỹ.Sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin hôm 18.3, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff nói với Kênh Fox News rằng các cuộc đàm phán với Nga về xung đột Nga- Ukraine sẽ diễn ra tại thành phố Jeddah của Ả Rập Xê Út vào ngày 23.3.Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau cuộc điện đàm nói trên, tiếng nổ xuất hiện và còi báo động không kích hú lên ở Ukraine, theo AFP.Tổng thống Zelensky hôm nay 19.3 nói rằng "đã có những cuộc tấn công, cụ thể là vào cơ sở hạ tầng dân sự", trong đó có một bệnh viện ở tỉnh Sumy của Ukraine. "Những cuộc tấn công ban đêm kiểu này của Nga đã phá hủy ngành năng lượng, cơ sở hạ tầng và cuộc sống bình thường của người dân Ukraine. Hôm nay, ông Putin đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn hoàn toàn", ông Zelensky nói.Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Nga đối với cáo buộc mới của Ukraine.Ông Zelensky đã chấp nhận đề xuất ngừng bắn hoàn toàn trong các cuộc đàm phán tại Ả Rập Xê Út trong tuần trước, và chỉ trích Nga không sẵn sàng trong việc đạt được thỏa thuận. "Họ chưa sẵn sàng chấm dứt cuộc chiến này, và chúng tôi có thể thấy điều đó", ông Zelensky nhấn mạnh.Mặt khác, ông Zelensky đã tuyên bố quân đội Ukraine sẽ tiếp tục chiến đấu ở tỉnh Kursk của Nga "miễn là chúng tôi cần", sau nhiều ngày Nga tiến quân mạnh vào khu vực bị lực lượng của Kyiv kiểm soát một phần vào năm ngoái.Trong khi đó, Reuters hôm nay đưa tin chính quyền vùng Krasnodar thuộc Nga cáo buộc rằng một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine đã gây ra đám cháy nhỏ tại một kho dầu gần làng Kavkazskaya. Không có ai bị thương trong vụ cháy lan rộng trên diện tích 20 m2, nhưng 30 nhân viên đã được sơ tán, theo chính quyền khu vực thông báo trên ứng dụng nhắn tin Telegram.Phía Ukraine chưa bình luận thông tin Nga đưa ra.
Cà bung thịt ba chỉ thơm ngon khó cưỡng
Nghị định 168/2024 có hiệu lực thi hành từ 1.1.2025, nâng mức phạt tiền nhiều lỗi vi phạm giao thông. Điển hình là ô tô vượt đèn đỏ, sẽ bị phạt 18 - 20 triệu đồng.Cũng vì mức phạt nâng rất cao, nhiều người kinh doanh dịch vụ cho thuê ô tô tự lái bày tỏ lo ngại về trường hợp khách thuê xe vi phạm giao thông, nhưng không bị xử phạt trực tiếp mà là "phạt nguội", thì phải làm thế nào.Thực tế cho thấy, với lỗi vi phạm "phạt nguội", thông tin thường cập nhật muộn, khi khách đã trả xe rồi. Có những khách hàng không thừa nhận lỗi vi phạm do mình gây ra, cũng không chịu đến cơ quan công an để hợp tác xử lý. Vậy chủ xe có bị phạt không, có chế tài nào để xử lý đối với hành vi của khách hàng?Bộ Công an cho hay, Nghị định 168/2024 quy định đối với trường hợp vi phạm phát hiện thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ mà chưa dừng ngay được phương tiện để xử lý, cơ quan chức năng sẽ gửi thông báo yêu cầu chủ phương tiện và cá nhân, tổ chức có liên quan (nếu có) đến trụ sở cơ quan, đơn vị của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính để giải quyết vụ việc vi phạm.Việc thông báo được thực hiện bằng văn bản hoặc ứng dụng giao thông trên thiết bị di động dành cho công dân do Bộ Công an xây dựng, quản lý, vận hành khi đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, thông tin; đồng thời cập nhật thông tin về phương tiện vi phạm trên trang thông tin điện tử của Cục CSGT.Chủ phương tiện có nghĩa vụ phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.Trường hợp chủ phương tiện là cá nhân, nếu không hợp tác với cơ quan chức năng, không chứng minh hoặc không giải trình được mình không phải là người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt đối với hành vi vi phạm được phát hiện.Nếu quá thời hạn hẹn đến giải quyết mà chủ phương tiện vi phạm, người vi phạm chưa thực hiện giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm (đối với phương tiện có quy định phải kiểm định), cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe (nếu đã xác định được người vi phạm).Cơ quan đăng kiểm, cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe trước khi thực hiện đăng kiểm, đăng ký xe, cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe có trách nhiệm tra cứu dữ liệu phương tiện vi phạm, người vi phạm được cơ quan CSGT gửi thông báo đến. Nếu có thông tin về phương tiện vi phạm, người vi phạm thì chưa giải quyết việc đăng kiểm, đăng ký phương tiện vi phạm, chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm.Luật sư Hà Công Tâm, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, nhận định câu chuyện khách thuê trả xe rồi chủ xe mới phát hiện bị "phạt nguội" không phải hiếm gặp. Việc cần làm của chủ xe nếu rơi vào tình thế này, đó là hợp tác với cơ quan chức năng để xác định người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.Nhắc lại quy định tại Nghị định 168/2024 mà Bộ Công an đã viện dẫn ở trên, luật sư Tâm nói việc hỗ trợ cơ quan chức năng truy thu số tiền phạt từ người vi phạm là trách nhiệm của chủ xe. Trường hợp không chứng minh hoặc không có căn cứ để yêu cầu người thuê xe nộp phạt, chủ xe sẽ là người đóng phạt.Để tránh rắc rối, chủ xe cần có những giải pháp chặt chẽ nhằm bảo đảm quyền lợi của mình ngay từ thời điểm cho thuê xe.Ví dụ, việc cho thuê xe phải được lập hợp đồng. Nội dung hợp đồng cần đề cập rõ đến việc bên nào chịu trách nhiệm nộp phạt khi điều khiển xe vi phạm giao thông. Đây sẽ là căn cứ để chủ xe yêu cầu bên thuê hoàn trả tiền nộp phạt (nếu phải nộp phạt thay), hoặc có thể khởi kiện.Ngoài ra, khi nhận bàn giao xe, chủ xe có thể yêu cầu bên thuê đặt cọc tiền trong một khoảng thời gian nhất định (1 tháng chẳng hạn) nhằm đảm bảo nghĩa vụ nộp phạt nếu bị "phạt nguội".Trong thời hạn đặt cọc, chủ xe phải thường xuyên tra cứu thông tin phạt nguội đối với phương tiện cho thuê. Nếu có vi phạm, chủ xe có thể khấu trừ tiền cọc để nộp phạt; nếu không phát hiện vi phạm thì trả lại tiền cọc cho bên thuê.
Bộ Công an mới đây công bố dự thảo quyết định của Thủ tướng về ban hành danh mục dữ liệu quan trọng, dữ liệu cốt lõi.Theo Bộ Công an, Chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số trong quản lý nhà nước, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Dữ liệu được xác định là tài nguyên quan trọng, đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Việc xác định dữ liệu quan trọng sẽ giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân ưu tiên bảo vệ, lưu trữ dữ liệu; thuận tiện trong xác định loại dữ liệu cũng như xử lý các rủi ro phát sinh, nhất là dữ liệu có giá trị lớn, ảnh hưởng tới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; đồng thời tránh rủi ro mất mát hoặc lạm dụng dữ liệu, đảm bảo tính minh bạch và bền vững trong quản lý nhà nước. Cạnh đó, xây dựng danh mục dữ liệu còn giúp các cơ quan nhà nước có cơ sở phối hợp, chia sẻ dữ liệu đồng bộ, hạn chế tình trạng thông tin phân tán, trùng lặp hoặc thiếu chính xác.Cơ quan soạn thảo cũng đánh giá một số loại dữ liệu như dân cư, đất đai, tài chính công, y tế và giáo dục là các yếu tố then chốt trong việc hoạch định và triển khai chính sách. Vì thế, việc xây dựng danh mục dữ liệu cốt lõi giúp đảm bảo tính liên tục, thống nhất và minh bạch trong quản lý, tạo điều kiện phát triển hệ sinh thái dữ liệu quốc gia.Từ những căn cứ đã nêu, Bộ Công an đề xuất danh mục 24 loại dữ liệu cốt lõi. Trong số này có dữ liệu về hồ sơ sức khỏe của cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang thuộc diện T.Ư quản lý; dữ liệu về kế hoạch ứng phó tình trạng khẩn cấp quốc gia chưa công bố; dữ liệu về biên giới lãnh thổ do cơ quan nhà nước thu thập, quản lý chưa công bố.Ngoài ra, còn có dữ liệu về hoạt động công nghiệp quốc phòng, an ninh; dữ liệu về hoạt động của cơ quan đảng chưa công bố (công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật; công tác tổ chức xây dựng; về đường lối, chủ trương thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh)…Bộ Công an cũng đề xuất danh mục 18 loại dữ liệu quan trọng. Điển hình như: dữ liệu về hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng chưa công bố; dữ liệu cá nhân cơ bản của 1 triệu người trở lên, dữ liệu cá nhân nhạy cảm khác của 10.000 người trở lên; dữ liệu trong lĩnh vực thông tin truyền thông; dữ liệu thuộc lĩnh vực nội vụ…Theo quy định tại luật Dữ liệu năm 2024, nếu phân loại theo tính chất quan trọng, dữ liệu bao gồm 3 loại: dữ liệu cốt lõi, dữ liệu quan trọng và dữ liệu khác.Dữ liệu quan trọng là dữ liệu có thể tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội, sức khỏe và an toàn cộng đồng. Dữ liệu cốt lõi là dữ liệu quan trọng trực tiếp tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội, sức khỏe và an toàn cộng đồng.
'Độc lạ' bánh xèo cá kình làng Chuồn, muốn ăn phải đi từ mờ sáng
Tuy nhiên khi xét về mặt vi mô kinh tế hộ gia đình thì năng lực thích ứng của các hộ dân khác nhau sẽ dẫn đến hệ quả phát triển không đồng đều, tạo ra sự phân tầng và khoảng cách xã hội rất lớn."Những nhóm người thích ứng được sẽ phát triển tốt hơn, nhưng sẽ có người dễ bị tổn thương không thích ứng được thì sẽ ngày càng trầm trọng hơn, không chỉ bản thân họ mà có thể kéo dài đến nhiều thế hệ sau", TS Lộc phân tích.Về an sinh xã hội, TS Nguyễn Đức Lộc khuyến nghị chính quyền TP.HCM cần tính toán phương án lâu dài, lộ trình bài bản để mọi người đều có cơ hội cải thiện cuộc sống. Đặc biệt, chỉ trong thời gian ngắn chừng 5 - 6 năm mà TP.HCM di dời số lượng lớn (gần 40.000 hộ dân) thì cần phải tính toán phương cách bền vững hơn."Nếu không có giải pháp phù hợp thì sau khi bước vào cuộc sống mới khoảng 5 - 7 năm, nếu người dân cảm thấy không theo kịp hoặc bị đuối sức trong nhịp sống mới, sẽ tạo ra sự đổ vỡ về niềm tin. Hệ quả là những tổn thương xã hội và mất ổn định còn nghiêm trọng hơn nhiều so với hiện tại", vị chuyên gia cảnh báo.Đánh giá cao giải pháp chăm lo đời sống người dân sau khi di dời nêu trong đề án, TS Nguyễn Đức Lộc đề xuất việc khảo sát và xây dựng chính sách cần được thực hiện theo mô hình đánh giá 3 giai đoạn: đầu kỳ, giữa kỳ và cuối kỳ để có thể linh hoạt điều chỉnh chính sách phù hợp với thực tiễn.Ngoài ra, trong thiết kế đánh giá cần đảm bảo sự tham gia đầy đủ của các bên liên quan, không chỉ giới hạn ở khía cạnh kinh tế mà cần mở rộng sang các khía cạnh xã hội, với sự tham vấn của các chuyên gia tâm lý học, nhân học, xã hội học và các nhà hoạch định chính sách để có cái nhìn đa chiều và toàn diện.Ông Lộc nhấn mạnh nguyên tắc "không gây tổn hại" (Do no harm) - một nguyên tắc cốt lõi được Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức quốc tế áp dụng trong các dự án tái định cư (TĐC) - là yếu tố vô cùng quan trọng trong phát triển bền vững. Theo thông lệ quốc tế, các dự án TĐC cần tuân thủ hướng dẫn của Ngân hàng Thế giới và Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) về khung chính sách TĐC không tự nguyện, đảm bảo rằng người dân được di dời phải có mức sống tương đương hoặc tốt hơn trước khi di dời.Bên cạnh đó, cần thiết lập các cơ chế giám sát độc lập và hệ thống khiếu nại hiệu quả để người dân có thể phản ánh những khó khăn trong quá trình TĐC. Nếu không thực hiện tốt, hậu quả có thể là sự tổn thương kéo dài qua nhiều thế hệ, gia tăng đói nghèo đô thị, tạo ra những khu vực thiếu ổn định xã hội, từ đó làm tăng thêm gánh nặng cho hệ thống an sinh xã hội quốc gia.Kinh nghiệm từ các dự án TĐC thành công trên thế giới cũng cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng cộng đồng mới với đầy đủ tiện ích xã hội, tạo cơ hội việc làm và hỗ trợ đào tạo nghề cho người dân để họ có thể hòa nhập nhanh chóng vào môi trường sống mới.TS Nguyễn Thị Hậu, Tổng thư ký Hội Khoa học lịch sử TP.HCM, đánh giá đề án cải tạo gần 40.000 căn nhà ven kênh mà TP.HCM sắp triển khai xét về quy mô có thể ngang bằng với đề án phát triển đường sắt đô thị, khi đụng chạm đến cuộc sống 40.000 hộ gia đình, ước tính hơn 100.000 người dân. Bà Hậu nhấn mạnh 3 yếu tố quan trọng khi triển khai gồm TĐC, phát huy di sản văn hóa sông nước và thích ứng biến đổi khí hậu.Dưới góc độ văn hóa đô thị, TS Nguyễn Thị Hậu cho biết đây là dự án rất lớn nên cần điều tra xã hội học thực sự khoa học và khách quan để nhận được tất cả ý kiến đồng thuận và đề xuất giải quyết đời sống của người dân. Bởi lẽ, các dự án TĐC trước đây TP.HCM làm chưa tốt, và nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập trung bình thấp hiện vẫn là điểm nghẽn rất lớn. Điều bà Hậu lo lắng nhất là khi giải tỏa khối lượng lớn thì bố trí TĐC ra sao, không chỉ ở góc độ vật chất mà còn các tiện ích phục vụ đời sống. Và quan trọng hơn là tạo sinh kế mới cũng như tạo thuận tiện cho người dân gắn bó với sinh kế cũ và vùng lao động cũ.Ở góc độ cảnh quan và văn hóa sông nước, TS Nguyễn Thị Hậu cho biết TP.Bangkok (Thái Lan) vài chục năm trước không khác gì thực trạng hiện nay mà TP.HCM đang giải quyết. Khi đó, chính quyền Bangkok có kế hoạch chỉnh trang với mục tiêu đầu tiên là khơi thông dòng chảy, đảm bảo môi trường để bảo vệ sức khỏe người dân, cải thiện văn hóa. Lợi nhuận từ sức khỏe và văn hóa không thể đong đếm được bằng tiền và đây là lợi ích lâu dài. "Tôi rất mong muốn TP.HCM tiếp cận theo hướng ưu tiên yếu tố dân sinh lên đầu tiên để phát triển bền vững chứ không phải là thu lợi nhuận từ đất đai", TS Hậu chia sẻ.Chuyên gia này cũng lo ngại nếu TP.HCM giải tỏa trắng toàn bộ, đến mức 2 bên chỉ còn đường giao thông, bờ kè và công viên thì sẽ không giữ được bản sắc thành phố sông nước của Nam bộ nữa. Bà khuyến nghị nghiên cứu mô hình của Thái Lan và Campuchia về đô thị ven sông, hỗ trợ người dân sửa nhà quay mặt tiền ra sông, giữ gìn vệ sinh chung để tạo điểm đến phát triển du lịch. "TP.HCM có thể nghiên cứu giữ lại một số cụm dân cư điển hình ở Q.8, là nơi đông dân phải giải tỏa nhất. Mình muốn phát triển đường sông thì đầu tiên phải để cho người dân hưởng, rồi mới đến phát triển du lịch", TS Hậu nói.Về lâu dài, TS Nguyễn Thị Hậu cho biết với tốc độ biến đổi khí hậu diễn ra rất nhanh thì TP.HCM cần quay lại với tư duy thích ứng, sống chung với nước của ông bà ta trước đây. Muốn sống với sông nước thì thích ứng theo hướng xây nhà sàn bên sông, kênh rạch nhưng sử dụng vật liệu bền vững như bê tông.
